Μάθετε για την ορθογραφία, τη μορφολογία, τον συλλαβισμό και τα συνώνυμα/αντίθετα οποιασδήποτε νεοελληνικής λέξης. Οι λέξεις παραμένουν μάταιοι ήχοι αν δεν μπορούμε να τις κατανοήσουμε.
H νέα ελληνική γλώσσα αποτελείται από ένα υπέροχο κατακλυσμό λέξεων, οι οποίες πηγάζουν στην πλειοψηφία τους από την αρχαία ελληνική. Διαμέσου των αιώνων κάποιες από τις λέξεις άρχισαν να επικαλύπτονται στο νόημα από άλλες και πολλές απέκτησαν πολλαπλές σημασίες.
Το Λεξισκόπιο παρουσιάζει πληροφορίες σχετικά με τον συλλαβισμό, τη μορφολογία (κλίση) και τα συνώνυμα και αντίθετα των λέξεων, αλλά και των πιο γνωστών φράσεων και εκφράσεων στις οποίες μια ελληνική λέξη μπορεί να μετέχει.
Εισαγάγετε τη λέξη που σας ενδιαφέρει κατωτέρω και πατήστε Αναζήτηση.
Το Λεξισκόπιο είναι ένα σύνθετο γλωσσικό εργαλείο, το οποίο παρέχει πληροφορίες για μια νεοελληνική λέξη ή φράση, συνδυάζοντας τη λειτουργικότητα του Συλλαβιστή, του Ορθογράφου, του Λημματοποιητή, του Μορφολογικού Λεξικού και του Θησαυρού Συνωνύμων-Αντιθέτων της Neurolingo.
πε-ρί-τε-χνος
περίτεχνος επίθ.
Αρσενικό |
| |||||||||||||||||||||||||
Θηλυκό |
| |||||||||||||||||||||||||
Ουδέτερο |
|
περίτεχνος επίθ.
Σ: αριστοτεχνικός Α: άτεχνος
περι- [peri]
περί- [perí] όταν ο τόνος ανεβαίνει στο αʹ συστατικό
Προέρχεται από την πρόθεση περί.
1. Γύρω από κάτι
Το περι- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν μία κυκλική κίνηση γύρω από κάτι ή κάτι που υπάρχει γύρω γύρω. Για παράδειγμα, όταν περιστρέφουμε κάτι το κινούμε κυκλικά γύρω από έναν άξονα, ενώ το περιλαίμιο είναι ένα λουρί που τοποθετείται γύρω από το λαιμό ζώου.
περιβάλλον | περιβάλλω |
περίγυρος | περιβρέχω |
περιλαίμιο | περιζώνω |
περίοικος (= γείτονας) | περιστοιχίζω |
περίπλους | περιστρέφω |
περιστροφή | περιτριγυρίζω |
περιφορά | περιφέρω |
περίφραξη | περιφράζω |
περιφρούρηση | περιφρουρώ |
2. Σε έντονο βαθμό (επιτατικό)
Το περι- σχηματίζει λέξεις (κυρίως επίθετα) που δηλώνουν ότι μια ιδιότητα ή μια κατάσταση βρίσκεται σε πολύ έντονο βαθμό. Για παράδειγμα, είμαστε περίλυποι όταν είμαστε πολύ λυπημένοι.
⇨ Για άλλα αʹ συστατικά που δηλώνουν επίταση βλ. γαϊδουρο-*, θεο-*, καρα-*, κατα-*, ολο-*, παν-*, παρα-*, πεντα-*, σκυλο-*, τετρα-*, τρι-*, χιλιο-*.
▶ Το περι- μπορεί να έχει πολλές ακόμη σημασίες. Έτσι, ορισμένες λέξεις με το περι- έχουν αρνητική σημασία (π.χ. περιπίπτω [σε δυσμένεια]), άλλες εκφράζουν αδιαφορία ή υποτιμητική διάθεση απέναντι σε κάτι (π.χ. περιφρονώ), ενώ άλλες δηλώνουν κάτι θετικό, όπως φροντίδα (π.χ. περιποιούμαι).
-τεχν-
Οι λέξεις που περιέχουν το συστατικό -τεχν- αναφέρονται σε κατασκεύασμα, τεχνική κατασκευή ή καλλιτεχνική δημιουργία.Το συστατικό -τεχν- προέρχεται από το ουσιαστικό τέχνη. Το συστατικό αυτό εμφανίζεται σε:
Ρήματα
-τεχνώ [texnó] (σπάνια χρήση)
Για παράδειγμα, όταν ένας καλλιτέχνης φιλοτεχνεί κάτι, δημιουργεί ένα έργο τέχνης.
Ουσιαστικά
-τέχνημα [téxnima]
Για παράδειγμα, το κομψοτέχνημα είναι μια κομψή κατασκευή.
-τέχνης [téxnis] (θηλ. -τέχνιδα και -τέχνισσα)
Για παράδειγμα, ο χειροτέχνης φτιάχνει χειροποίητες κατασκευές.
✔ Στη νέα ελληνική, τα ουσιαστικά σε -τέχνης σχηματίζουν συνήθως θηλυκό σε -τέχνιδα (π.χ. καλλιτέχνης - καλλιτέχνιδα, λογοτέχνης - λογοτέχνιδα), και σπανιότερα σε -τέχνισσα (π.χ. αριστοτέχνης - αριστοτέχνισσα, δεξιοτέχνης - δεξιοτέχνισσα).
-τεχνία [texnía]
Για παράδειγμα, η κηποτεχνία ασχολείται με τη διαμόρφωση και το σχεδιασμό κήπων, ενώ κακοτεχνία είναι η κατασκευή ενός αντικείμενου με προχειρότητα και έλλειψη επιδεξιότητας.
-τεχνίτης [texnítis]
Για παράδειγμα, ο οδοντοτεχνίτης κατασκευάζει τεχνητά δόντια, οδοντοστοιχίες κτλ. σύμφωνα με τις οδηγίες του οδοντίατρου.
Επίθετα
-τεχνικός [texnikós], -τεχνική, -τεχνικό
Για παράδειγμα, ένα λογοτεχνικό περιοδικό ασχολείται με τη λογοτεχνία, ενώ ένας ερασιτεχνικός θίασος αποτελείται από ερασιτέχνες ηθοποιούς.
✔ Διαφορετική σημασία έχει το απλό επίθετο τεχνικός, το οποίο αναφέρεται στην τεχνική και στην πρακτική εφαρμογή θεωρητικών γνώσεων.
-τεχνος [texnos], -τεχνη, -τεχνο
Για παράδειγμα, κάτι είναι περίτεχνο όταν έχει φτιαχτεί με ιδιαίτερη τέχνη, επιδεξιότητα και καλαισθησία.
9 Από 10
Για τους επισκέπτες του site μας, το Λεξισκόπιο έχει περιορισμό χρήσης τις 10 λέξεις ανά ημέρα. Εγγραφείτε δωρεάν στο site μας για να αποκτήσετε όριο 30 λέξεων ανά ημέρα.
Εναλλακτικά, μπορείτε να προμηθευτείτε την εφαρμογή του Λεξισκόπιου για Κινητά Λεξισκόπιο Mobile App όπου η χρήση λέξεων είναι απεριόριστη.
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΣΗΜΑΣΙΕΣ
•Ορισμένες λέξεις με το περι- δηλώνουν κίνηση άλλοτε με στάσεις σε διάφορα μέρη (π.χ. περιοδεία), ενώ άλλοτε χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση ή στόχο (π.χ. περιπλάνηση).
περιοδεία
περιδιαβαίνω
περιπλάνηση
περιοδεύω
περιπλανιέμαι
περιφέρομαι
• (ιατρ.) Στο λεξιλόγιο της ιατρικής, το περι- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν το εξωτερικό τμήμα ενός οργάνου (π.χ. περικάρδιο) ή την ασθένεια που του προκαλεί βλάβη (π.χ. περικαρδίτιδα).
•Ορισμένες λέξεις με το περι- δηλώνουν ότι κάτι υπάρχει στο εσωτερικό ενός πράγματος. Για παράδειγμα, το περιεχόμενο ενός κουτιού είναι ό,τι υπάρχει μέσα σε αυτό.
περιεχόμενο
περιέχω
περιλαμβάνω