Λεξισκόπιο: αντιπαραβάλλω

Μάθετε για την ορθογραφία, τη μορφολογία, τον συλλαβισμό και τα συνώνυμα/αντίθετα οποιασδήποτε νεοελληνικής λέξης. Οι λέξεις παραμένουν μάταιοι ήχοι αν δεν μπορούμε να τις κατανοήσουμε.

H νέα ελληνική γλώσσα αποτελείται από ένα υπέροχο κατακλυσμό λέξεων, οι οποίες πηγάζουν στην πλειοψηφία τους από την αρχαία ελληνική. Διαμέσου των αιώνων κάποιες από τις λέξεις άρχισαν να επικαλύπτονται στο νόημα από άλλες και πολλές απέκτησαν πολλαπλές σημασίες.

Το Λεξισκόπιο παρουσιάζει πληροφορίες σχετικά με τον συλλαβισμό, τη μορφολογία (κλίση) και τα συνώνυμα και αντίθετα των λέξεων, αλλά και των πιο γνωστών φράσεων και εκφράσεων στις οποίες μια ελληνική λέξη μπορεί να μετέχει.

Εισαγάγετε τη λέξη που σας ενδιαφέρει κατωτέρω και πατήστε Αναζήτηση.

Το Λεξισκόπιο είναι ένα σύνθετο γλωσσικό εργαλείο, το οποίο παρέχει πληροφορίες για μια νεοελληνική λέξη ή φράση, συνδυάζοντας τη λειτουργικότητα του Συλλαβιστή, του Ορθογράφου, του Λημματοποιητή, του Μορφολογικού Λεξικού και του Θησαυρού Συνωνύμων-Αντιθέτων της Neurolingo.

Συλλαβισμός

α-ντι-πα-ρα-βάλ-λω

Μορφολογία

αντιπαραβάλλω ρήμ.

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ

Ενεστώτας-Οριστική

	Ενικός	Πληθυντικός
Α	αντιπαραβάλλω	αντιπαραβάλλουμε & αντιπαραβάλλομε διαλ.
Β	αντιπαραβάλλεις	αντιπαραβάλλετε
Γ	αντιπαραβάλλει	αντιπαραβάλλουν & αντιπαραβάλλουνε προφ.

Ενεστώτας-Προστακτική

	Ενικός	Πληθυντικός
Β	αντιπαράβαλλε	αντιπαραβάλλετε

Ενεστώτας-Μετοχή

αντιπαραβάλλοντας

Αόριστος-Οριστική

	Ενικός	Πληθυντικός
Α	αντιπαρέβαλα	αντιπαραβάλαμε
Β	αντιπαρέβαλες	αντιπαραβάλατε
Γ	αντιπαρέβαλε	αντιπαρέβαλαν & αντιπαραβάλανε προφ.

Αόριστος-Υποτακτική

	Ενικός	Πληθυντικός
Α	αντιπαραβάλω	αντιπαραβάλουμε & αντιπαραβάλομε διαλ.
Β	αντιπαραβάλεις	αντιπαραβάλετε
Γ	αντιπαραβάλει	αντιπαραβάλουν & αντιπαραβάλουνε προφ.

Αόριστος-Προστακτική

	Ενικός	Πληθυντικός
Β	αντιπαράβαλε	αντιπαραβάλετε

Αόριστος-Απαρέμφατο

αντιπαραβάλει

Παρατατικός-Οριστική

	Ενικός	Πληθυντικός
Α	αντιπαρέβαλλα	αντιπαραβάλλαμε
Β	αντιπαρέβαλλες	αντιπαραβάλλατε
Γ	αντιπαρέβαλλε	αντιπαρέβαλλαν & αντιπαραβάλλανε προφ.

ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ

Ενεστώτας-Οριστική

	Ενικός	Πληθυντικός
Α	αντιπαραβάλλομαι	αντιπαραβαλλόμαστε
Β	αντιπαραβάλλεσαι	αντιπαραβάλλεστε & αντιπαραβάλλεσθε λόγ. & αντιπαραβαλλόσαστε προφ.
Γ	αντιπαραβάλλεται	αντιπαραβάλλονται

Ενεστώτας-Προστακτική

	Πληθυντικός
Β	αντιπαραβάλλεστε & αντιπαραβάλλεσθε λόγ.

Ενεστώτας-Μετοχή

αντιπαραβαλλόμενος

Αόριστος-Οριστική

	Ενικός	Πληθυντικός
Α	αντιπαραβλήθηκα	αντιπαραβληθήκαμε
Β	αντιπαραβλήθηκες	αντιπαραβληθήκατε
Γ	αντιπαραβλήθηκε	αντιπαραβλήθηκαν & αντιπαραβληθήκανε προφ.

Αόριστος-Υποτακτική

	Ενικός	Πληθυντικός
Α	αντιπαραβληθώ	αντιπαραβληθούμε
Β	αντιπαραβληθείς	αντιπαραβληθείτε
Γ	αντιπαραβληθεί	αντιπαραβληθούν & αντιπαραβληθούνε προφ.

Αόριστος-Προστακτική

	Πληθυντικός
Β	αντιπαραβληθείτε

Αόριστος-Απαρέμφατο

αντιπαραβληθεί

Παρατατικός-Οριστική

	Ενικός	Πληθυντικός
Α	αντιπαραβαλλόμουν & αντιπαραβαλλόμουνα προφ.	αντιπαραβαλλόμασταν & αντιπαραβαλλόμαστε
Β	αντιπαραβαλλόσουν & αντιπαραβαλλόσουνα προφ.	αντιπαραβαλλόσασταν & αντιπαραβαλλόσαστε προφ.
Γ	αντιπαραβαλλόταν & αντιπαραβαλλότανε προφ.	αντιπαραβάλλονταν & αντιπαραβαλλόντανε προφ. & αντιπαραβαλλόντουσαν προφ.

Παρακείμενος-Μετοχή

αντιπαραβεβλημένος

Συνώνυμα - Αντίθετα

αντιπαραβάλλω ρήμ.

Σ: συγκρίνω₁, αντιπαραθέτω₁: Αντιπαραβάλλει το παλιό με το καινούριο.

Προθήματα - Επιθήματα

αντι- [andi]

αντί- [andí] όταν ο τόνος ανεβαίνει στο αʹ συστατικό
αντ- [and] πριν από φωνήεν
ανθ- [anθ] παλαιότερα, πριν από δασυνόμενο φωνήεν

Προέρχεται από την πρόθεση αντί.

1. Αντίθεση ή εχθρική στάση

Το αντι- σχηματίζει επίθετα που δηλώνουν ότι κάτι αντιτίθεται σε κάτι άλλο, το βλάπτει ή το εξουδετερώνει. Για παράδειγμα, μία συνήθεια είναι ανθυγιεινή όταν βλάπτει την υγεία μας, ενώ τα αντικαπνιστικά μέτρα απαγορεύουν το κάπνισμα.

αντηλιακό	ανθελληνικός, -ή, -ό	αντιδικώ
αντιδικία	ανθυγιεινός, -ή, -ό	αντιπαθώ
αντινομία	αντιαγροτικός, -ή, -ό
αντιπάθεια	αντιαεροπορικός, -ή, -ό
	αντιαισθητικός, -ή, -ό
	αντιακαδημαϊκός, -ή, -ό
	αντιαλλεργικός, -ή, -ό
	αντιαρματικός, -ή, -ό
	αντιβηχικός, -ή, -ό
	αντίδικος, -η, -ο (νομ.)
	αντικαπνιστικός, -ή, -ό
	αντιπαθητικός, -ή, -ό
	αντιπαιδαγωγικός, -ή, -ό
	αντιπυραυλικός, -ή, -ό
	αντισυλληπτικός, -ή, -ό
	αντιτρομοκρατικός, -ή, -ό
	αντιχαριστικός, -ή, -ό

ΑΝΤ Τα αντίθετα σε αυτή τη σημασία σχηματίζονται με το φιλο-* (π.χ. ανθελληνικός ≠ φιλελληνικός).

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ

• (επιστημ.) Το αντι- σχηματίζει και λέξεις του επιστημονικού λεξιλογίου.

αντιβαρύτητα (φυσ.), αντιγόνο (βιολ.), αντικυκλώνας (μετεωρ.), αντιμόνιο (χημ.), αντίστιξη (μουσ.), αντίσωμα (βιολ.), αντιύλη (φυσ.)

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ: Οι λέξεις που σχηματίζονται με το αντι- σε αυτή τη σημασία συχνά γράφονται με ενωτικό για να τονιστεί η ιδιαίτερη σημασία που δίνει στη λέξη αυτό το αʹ συστατικό (π.χ. αντι-αεροπορικός).

2. Αντικατάσταση ή εξομοίωση

Το αντι- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν ότι κάτι μπορεί να πάρει τη θέση κάποιου άλλου πράγματος με τις ίδιες δυνατότητες. Για παράδειγμα, όταν αντιπροσωπεύουμε κάποιον έχουμε δικαίωμα να ενεργούμε αντί για αυτόν, ενώ το αντικλείδι είναι ένα κλειδί ίδιο με αυτό που ανοίγει μια κλειδαριά.

αντίβαρο	αντικαταβολικός, -ή, -ό	αντικαθιστώ
αντίδωρο	αντιπροσωπευτικός, -ή, -ό	αντικαταβάλλω
αντικαταβολή	αντισταθμιστικός, -ή, -ό	αντιπροσωπεύω
αντικατάσταση	αντίστοιχος, -η, -ο	αντισταθμίζω
αντικαταστάτης (θηλ. -τρια)		αντιστοιχώ
αντικλείδι
αντιπαροχή
αντιπροσωπεία
αντιπρόσωπος
αντιστάθμισμα
αντιστοιχία
αντίτιμο
αντωνυμία (γραμμ.)

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ

•Το αντι- σχηματίζει ουσιαστικά που δηλώνουν το δεύτερο σημαντικότερο πρόσωπο σε μια ιεραρχία. Για παράδειγμα, ο αντιπρόεδρος σε ένα κόμμα ή σε έναν οργανισμό είναι το δεύτερο σημαντικότερο πρόσωπο μετά τον πρόεδρο.

ανθυπολοχαγός, ανθυποπλοίαρχος, αντιδήμαρχος, αντιναύαρχος, αντιπλοίαρχος, αντιπρόεδρος, αντιπρύτανης, αντιπτέραρχος, αντιπύραρχος, αντισμήναρχος

3. Αντίδραση ή ανταπόδοση

Το αντι- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν κάτι που γίνεται ως αντίδραση ή ως ανταπόδοση σε κάτι άλλο. Για παράδειγμα, η αντιπρόταση είναι μια αντίθετη, διαφορετική ή συμπληρωματική πρόταση που γίνεται σε απάντηση προηγούμενης πρότασης άλλου συνομιλητή.

ανταπεργία	ανταπαντώ
αντεκδίκηση	αντεκδικούμαι
αντιδιαδήλωση	αντιδρώ
αντίλογος	αντιμιλάω/-ώ
αντιπροσφορά	αντιπροτείνω
αντιπρόταση	αντιφωνώ
αντιχαιρετισμός	αντιχαιρετάω/-ώ

4. Απέναντι

Το αντι- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν, συνήθως μεταφορικά, ότι κάτι βρίσκεται απέναντι από κάτι άλλο, γεγονός που μπορεί να συνεπάγεται αντανάκλαση (π.χ. αντικατοπτρίζω), σύγκριση (π.χ. αντιπαραβάλλω) ή σύγκρουση (π.χ. αντίπαλος, αντιμέτωπος).

αντικατοπτρισμός	αντιμέτωπος, -η, -ο	αντιγράφω	αντίκρυ
αντίκτυπος	αντίπαλος, -η, -ο	αντικατοπτρίζω	αντίπερα
αντίλαλος		αντιλαλώ
αντίποδας		αντιμετωπίζω
		αντιπαραβάλλω
		αντιπαραθέτω
		αντιφεγγίζω

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ

•Το αντι- με την κυριολεκτική σημασία «απέναντι» σχηματίζει κυρίως τοπωνύμια. Για παράδειγμα, η Αντίπαρος λέγεται έτσι γιατί βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Πάρο.

Αντικύθηρα, Αντίπαξοι, Αντίπαρος, Αντίρριο

Λέξεις με άλλες σημασίες

Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση με λέξεις που σχηματίζονται με το ανθο- (από το ουσιαστικό ανθός) όπως ανθόμελο, ανθοκήπιο, ανθόνερο.

παρα- [para]

παρά- [pará] όταν ο τόνος ανεβαίνει στο αʹ συστατικό
παρ- [par] πριν από φωνήεν (εκτός από την πρώτη σημασία)

Με την πρώτη σημασία προέρχεται από το επίρρημα πάρα (πρβ. πάρα πολύ), ενώ με τις υπόλοιπες σημασίες από την πρόθεση παρά.

1. Σε έντονο βαθμό (επιτατικό)

Το παρα- συνδυάζεται κυρίως με ρήματα για να σχηματίσει νέα ρήματα που δηλώνουν ότι μία πράξη γίνεται πιο πολύ από το κανονικό. Για παράδειγμα, όταν παραγεμίζω κάτι το γεμίζω υπερβολικά.

παρααργώ, παραβράζω, παραγεμίζω, παραγκρινιάζω, παρακάθομαι, παρακαπνίζω, παρανευριάζω, παραπιέζω, παραπίνω, παρατραβάω/-ώ, παρατρώω, παραφορτώνω, παραφουσκώνω

⇨ Για άλλα αʹ συστατικά που δηλώνουν επίταση βλ. γαϊδουρο-*, θεο-*, καρα-*, κατα-*, ολο-*, παν-*, πεντα-*, περι-*, σκυλο-*, τετρα-*, τρι-*, χιλιο-*.

2. Δίπλα ή παράλληλα

Το παρα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν ότι κάτι βρίσκεται δίπλα σε κάτι άλλο ή παράλληλα με αυτό. Για παράδειγμα, ένα παραθαλάσσιο χωριό βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα.

παρακλάδι	παραδουνάβιος, -α, -ο	παραπλέω
παραλήγουσα (γραμμ.)	παραθαλάσσιος, -α, -ο
παράνυμφος	παρακαθήμενος, -η, -ο
παρανυχίδα (και παρωνυχίδα)	παράκεντρος, -η, -ο
παραφυάδα	παράκτιος, -α, -ο
	παραλίμνιος, -α, -ο
	παραμεθόριος, -α, -ο
	παραμεσόγειος, -α, -ο
	παράπλευρος, -η, -ο

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΣΗΜΑΣΙΕΣ

•Ορισμένες λέξεις με το παρα- δηλώνουν βοηθητική λειτουργία, αντικατάσταση ή υποκατάσταση σε κάποιο ρόλο. Για παράδειγμα, η παραμάνα αναλαμβάνει το μεγάλωμα παιδιών που δεν είναι δικά της.

παραγιός, παρακόρη, παραμάγειρας, παραμάνα, παραπαίδι, παραπόρτι, παρεκκλήσι

•Ορισμένες λέξεις με το παρα- δηλώνουν σύγκριση ή αντιπαράθεση. Για παράδειγμα, δύο παραπλήσια αντικείμενα είναι σχεδόν ίδια (όχι απόλυτα όμοια), ενώ όταν παραβγαίνουμε στο τρέξιμο, συναγωνιζόμαστε ποιος τρέχει πιο γρήγορα.

παραπλήσιος, -α, -ο	παραβάλλω
παρεμφερής, -ής, -ές	παραβγαίνω
παρόμοιος, -α, -ο	παραθέτω

3. Εκτός αποδεκτών ορίων

Το παρα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν κάτι που είναι έξω από τα αποδεκτά όρια, που είναι περιθωριακό ή και παράνομο. Για παράδειγμα, η παραοικονομία αναπτύσσεται έξω από τα αποδεκτά πλαίσια της οικονομίας και η παραλογοτεχνία είναι αυτή που ξεπερνά τα αποδεκτά όρια της λογοτεχνίας.

παρακράτος	παρακρατικός, -ή, -ό
παραλογοτεχνία	παραφυσικός, -ή, -ό
παραοικονομία
παραπαιδεία
παραπολιτική
παραφιλολογία
παραψυχολογία
παρεμπόριο

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ

•Το παρα- σχηματίζει επίσης λέξεις που δηλώνουν ότι μια ενέργεια οδηγεί σε κάτι εσφαλμένο. Για παράδειγμα, όταν παραπληροφορώ κάποιον ηθελημένα δεν του δίνω τις σωστές πληροφορίες.

παρανόηση	παράφωνος, -η, -ο	παρακούω
παραπληροφόρηση		παρανοώ
παραφωνία		παραπλανώ
παρεξήγηση		παραπληροφορώ
παρετυμολογία		παρεξηγώ

4. Αντίθεση, στέρηση

Το παρα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν την αποφυγή ή τη στέρηση μιας ιδιότητας. Μερικές φορές χρησιμοποιείται για το σχηματισμό αντιθέτων. Για παράδειγμα, μία πράξη είναι παράνομη όταν δεν είναι νόμιμη.

παραίτηση	παράνομος, -η, -ο	παραιτούμαι
παράκαμψη	παράτυπος, -η, -ο	παρακάμπτω
παρανομία		παρανομώ
παρατυπία

6 Από 10

Για τους επισκέπτες του site μας, το Λεξισκόπιο έχει περιορισμό χρήσης τις 10 λέξεις ανά ημέρα. Εγγραφείτε δωρεάν στο site μας για να αποκτήσετε όριο 30 λέξεων ανά ημέρα.

Εναλλακτικά, μπορείτε να προμηθευτείτε την εφαρμογή του Λεξισκόπιου για Κινητά Λεξισκόπιο Mobile App όπου η χρήση λέξεων είναι απεριόριστη.

Neurolingo Εφαρμογές Γλωσσικής Τεχνολογίας

Είσοδος