Lexiscope: παρανομώ
Learn about the orthography, morphology, syllabification and synonyms/antonyms of a Modern Greek word. The finest words in the world are only vain sounds, if we cannot comprehend them.
Modern Greek is a great deluge of words deriving from Ancient Greek. Through the ages some of the words started to overlap others in meaning. In addition, many of them have multiple meanings and many can be used as various parts of speech.
Lexiscope aims to clear up such issues by presenting information that clarifies the uses of any Modern Greek word or phrase. Information includes syllabification, morphology, synonyms, antonyms and any known expressions that the word may feature in.
Insert any Greek word below, and press Search.
Lexiscope is a compound language tool that provides information about a Modern Greek word or phrase, combining the functionality of Neurolingo's Hyphenator, Speller, Lemmatizer, Morphological Lexicon and Thesaurus.
Syllabification
πα-ρα-νο-μώ
Morphology
παρανομώ v. active only
| ACTIVE VOICE | |||||||||||||
| Present-Indicative |
| ||||||||||||
| Present-Imperative |
| ||||||||||||
| Present-Participle | παρανομώντας | ||||||||||||
| Simple past-Indicative |
| ||||||||||||
| Simple past-Subjunctive |
| ||||||||||||
| Simple past-Imperative |
| ||||||||||||
| Simple past-Infinitive | παρανομήσει | ||||||||||||
| Imperfect-Indicative |
| ||||||||||||
Synonyms - Antonyms
παρανομώ v.
S: παραβαίνω τους νόμους, αδικοπραγώ
Προθήματα - Επιθήματα
παρα- [para]
παρά- [pará] όταν ο τόνος ανεβαίνει στο αʹ συστατικό
παρ- [par] πριν από φωνήεν (εκτός από την πρώτη σημασία)
Με την πρώτη σημασία προέρχεται από το επίρρημα πάρα (πρβ. πάρα πολύ), ενώ με τις υπόλοιπες σημασίες από την πρόθεση παρά.
1. Σε έντονο βαθμό (επιτατικό)
Το παρα- συνδυάζεται κυρίως με ρήματα για να σχηματίσει νέα ρήματα που δηλώνουν ότι μία πράξη γίνεται πιο πολύ από το κανονικό. Για παράδειγμα, όταν παραγεμίζω κάτι το γεμίζω υπερβολικά.
2. Δίπλα ή παράλληλα
Το παρα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν ότι κάτι βρίσκεται δίπλα σε κάτι άλλο ή παράλληλα με αυτό. Για παράδειγμα, ένα παραθαλάσσιο χωριό βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα.
παρακλάδι | παραδουνάβιος, -α, -ο | παραπλέω |
παραλήγουσα (γραμμ.) | παραθαλάσσιος, -α, -ο | |
παράνυμφος | παρακαθήμενος, -η, -ο | |
παρανυχίδα (και παρωνυχίδα) | παράκεντρος, -η, -ο | |
παραφυάδα | παράκτιος, -α, -ο | |
παραλίμνιος, -α, -ο | ||
παραμεθόριος, -α, -ο | ||
παραμεσόγειος, -α, -ο | ||
παράπλευρος, -η, -ο |
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΣΗΜΑΣΙΕΣ
•Ορισμένες λέξεις με το παρα- δηλώνουν βοηθητική λειτουργία, αντικατάσταση ή υποκατάσταση σε κάποιο ρόλο. Για παράδειγμα, η παραμάνα αναλαμβάνει το μεγάλωμα παιδιών που δεν είναι δικά της.
•Ορισμένες λέξεις με το παρα- δηλώνουν σύγκριση ή αντιπαράθεση. Για παράδειγμα, δύο παραπλήσια αντικείμενα είναι σχεδόν ίδια (όχι απόλυτα όμοια), ενώ όταν παραβγαίνουμε στο τρέξιμο, συναγωνιζόμαστε ποιος τρέχει πιο γρήγορα.
παραπλήσιος, -α, -ο | παραβάλλω |
παρεμφερής, -ής, -ές | παραβγαίνω |
παρόμοιος, -α, -ο | παραθέτω |
3. Εκτός αποδεκτών ορίων
Το παρα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν κάτι που είναι έξω από τα αποδεκτά όρια, που είναι περιθωριακό ή και παράνομο. Για παράδειγμα, η παραοικονομία αναπτύσσεται έξω από τα αποδεκτά πλαίσια της οικονομίας και η παραλογοτεχνία είναι αυτή που ξεπερνά τα αποδεκτά όρια της λογοτεχνίας.
παρακράτος | παρακρατικός, -ή, -ό |
παραλογοτεχνία | παραφυσικός, -ή, -ό |
παραοικονομία | |
παραπαιδεία | |
παραπολιτική | |
παραφιλολογία | |
παραψυχολογία | |
παρεμπόριο |
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ
•Το παρα- σχηματίζει επίσης λέξεις που δηλώνουν ότι μια ενέργεια οδηγεί σε κάτι εσφαλμένο. Για παράδειγμα, όταν παραπληροφορώ κάποιον ηθελημένα δεν του δίνω τις σωστές πληροφορίες.
παρανόηση | παράφωνος, -η, -ο | παρακούω |
παραπληροφόρηση | παρανοώ | |
παραφωνία | παραπλανώ | |
παρεξήγηση | παραπληροφορώ | |
παρετυμολογία | παρεξηγώ |
4. Αντίθεση, στέρηση
Το παρα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν την αποφυγή ή τη στέρηση μιας ιδιότητας. Μερικές φορές χρησιμοποιείται για το σχηματισμό αντιθέτων. Για παράδειγμα, μία πράξη είναι παράνομη όταν δεν είναι νόμιμη.
παραίτηση | παράνομος, -η, -ο | παραιτούμαι |
παράκαμψη | παράτυπος, -η, -ο | παρακάμπτω |
παρανομία | παρανομώ | |
παρατυπία |
-νομ-
Οι λέξεις που περιέχουν το συστατικό -νομ- αναφέρονται στη ρύθμιση της λειτουργίας μιας διαδικασίας ή ενός συστήματος, στους νόμους της πολιτείας ή σε ορισμένο επιστημονικό κλάδο.Το συστατικό -νομ- προέρχεται από το ουσιαστικό νόμος, παράγωγο του αρχαίου ρήματος νέμω (= μοιράζω, καταμερίζω). Το συστατικό αυτό εμφανίζεται σε:
Ρήματα
-νομώ [nomó]
Για παράδειγμα, όταν κανείς ταξινομεί αρχεία, τα τακτοποιεί, τα οργανώνει με ορισμένη σειρά, ενώ όταν χειρονομεί κάνει χειρονομίες.
Ουσιαστικά
-νομία [nomía]
Αναφέρεται σε μια υπηρεσία που φροντίζει για την ομαλή λειτουργία ενός συστήματος ή ενός θεσμού. Για παράδειγμα, η αγορανομία ελέγχει τις τιμές, τα είδη και γενικότερα την ομαλή λειτουργία της αγοράς.
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΣΗΜΑΣΙΕΣ
•Λέξεις με το -νομία δηλώνουν ορισμένο επιστημονικό κλάδο. Για παράδειγμα, η βιβλιοθηκονομία ασχολείται με την οργάνωση, τη διοίκηση και τη λειτουργία βιβλιοθηκών.
•Με το -νομία σχηματίζονται και λέξεις που αναφέρονται στους νόμους της πολιτείας.
•Κάποιες λέξεις έχουν ιδιαίτερες σημασίες. Για παράδειγμα, η γαστρονομία αναφέρεται στην τέχνη της μαγειρικής (από το αρχαίο γαστήρ = κοιλιά, βλ. γαστρο-*), ενώ η χειρονομία είναι λέξη αρχαιοελληνικής προέλευσης και σήμαινε κίνηση των χεριών προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις, για άσκηση.
-νόμος [nómos] (αρσ. και θηλ.)
Για παράδειγμα, ο αστυνόμος είναι υπεύθυνος για την τήρηση των νόμων στην πόλη (άστυ), ενώ ο αστρονόμος είναι ο επιστήμονας που μελετά τα ουράνια σώματα (άστρα).
Επίθετα
-νόμητος [nómitos], -νόμητη, -νόμητο
Για παράδειγμα, οι φάκελοι είναι αταξινόμητοι όταν δεν έχουν ταξινομηθεί, ενώ λέμε ότι κάτι είναι ανοικονόμητο όταν πιάνει πολύ χώρο και δεν καταφέρνουμε να το βολέψουμε κάπου.
✔ Αυτά τα επίθετα σχηματίζονται με το στερητικό α-*.
-νομικός [nomikós], -νομική, -νομικό
Για παράδειγμα, τα αστυνομικά μέτρα εφαρμόζονται από την αστυνομία, ενώ οι κληρονομικές διαφορές σχετίζονται με κάποια κληρονομιά.
-νομος [nomos], -νομη, -νομο
Για παράδειγμα, το έννομο συμφέρον κάποιου είναι αυτό που προβλέπει ο νόμος για την προκειμένη περίπτωση.
7 of 10
For our guests, Lexiscope has a daily usage limit of 10 words. Sign up for free to take advantage of 30 words per day.
Alternately, you can purchase our mobile version Lexiscope Mobile App for unlimited usage.
Printer-friendly version
PDF version©2005-2010 Neurolingo L.P.
English
Ελληνικά
⇨ Για άλλα αʹ συστατικά που δηλώνουν επίταση βλ. γαϊδουρο-*, θεο-*, καρα-*, κατα-*, ολο-*, παν-*, πεντα-*, περι-*, σκυλο-*, τετρα-*, τρι-*, χιλιο-*.