Lexiscope: παράφορος
Learn about the orthography, morphology, syllabification and synonyms/antonyms of a Modern Greek word. The finest words in the world are only vain sounds, if we cannot comprehend them.
Modern Greek is a great deluge of words deriving from Ancient Greek. Through the ages some of the words started to overlap others in meaning. In addition, many of them have multiple meanings and many can be used as various parts of speech.
Lexiscope aims to clear up such issues by presenting information that clarifies the uses of any Modern Greek word or phrase. Information includes syllabification, morphology, synonyms, antonyms and any known expressions that the word may feature in.
Insert any Greek word below, and press Search.
Lexiscope is a compound language tool that provides information about a Modern Greek word or phrase, combining the functionality of Neurolingo's Hyphenator, Speller, Lemmatizer, Morphological Lexicon and Thesaurus.
Syllabification
πα-ρά-φο-ρος
Morphology
παράφορος adj.
| Masculine |
| |||||||||||||||||||||||||
| Feminine |
| |||||||||||||||||||||||||
| Neuter |
| |||||||||||||||||||||||||
Synonyms - Antonyms
παράφορος adj.
S: σφοδρός2, ασυγκράτητος: παράφορος ενθουσιασμός
Προθήματα - Επιθήματα
παρα- [para]
παρά- [pará] όταν ο τόνος ανεβαίνει στο αʹ συστατικό
παρ- [par] πριν από φωνήεν (εκτός από την πρώτη σημασία)
Με την πρώτη σημασία προέρχεται από το επίρρημα πάρα (πρβ. πάρα πολύ), ενώ με τις υπόλοιπες σημασίες από την πρόθεση παρά.
1. Σε έντονο βαθμό (επιτατικό)
Το παρα- συνδυάζεται κυρίως με ρήματα για να σχηματίσει νέα ρήματα που δηλώνουν ότι μία πράξη γίνεται πιο πολύ από το κανονικό. Για παράδειγμα, όταν παραγεμίζω κάτι το γεμίζω υπερβολικά.
2. Δίπλα ή παράλληλα
Το παρα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν ότι κάτι βρίσκεται δίπλα σε κάτι άλλο ή παράλληλα με αυτό. Για παράδειγμα, ένα παραθαλάσσιο χωριό βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα.
παρακλάδι | παραδουνάβιος, -α, -ο | παραπλέω |
παραλήγουσα (γραμμ.) | παραθαλάσσιος, -α, -ο | |
παράνυμφος | παρακαθήμενος, -η, -ο | |
παρανυχίδα (και παρωνυχίδα) | παράκεντρος, -η, -ο | |
παραφυάδα | παράκτιος, -α, -ο | |
παραλίμνιος, -α, -ο | ||
παραμεθόριος, -α, -ο | ||
παραμεσόγειος, -α, -ο | ||
παράπλευρος, -η, -ο |
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΣΗΜΑΣΙΕΣ
•Ορισμένες λέξεις με το παρα- δηλώνουν βοηθητική λειτουργία, αντικατάσταση ή υποκατάσταση σε κάποιο ρόλο. Για παράδειγμα, η παραμάνα αναλαμβάνει το μεγάλωμα παιδιών που δεν είναι δικά της.
•Ορισμένες λέξεις με το παρα- δηλώνουν σύγκριση ή αντιπαράθεση. Για παράδειγμα, δύο παραπλήσια αντικείμενα είναι σχεδόν ίδια (όχι απόλυτα όμοια), ενώ όταν παραβγαίνουμε στο τρέξιμο, συναγωνιζόμαστε ποιος τρέχει πιο γρήγορα.
παραπλήσιος, -α, -ο | παραβάλλω |
παρεμφερής, -ής, -ές | παραβγαίνω |
παρόμοιος, -α, -ο | παραθέτω |
3. Εκτός αποδεκτών ορίων
Το παρα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν κάτι που είναι έξω από τα αποδεκτά όρια, που είναι περιθωριακό ή και παράνομο. Για παράδειγμα, η παραοικονομία αναπτύσσεται έξω από τα αποδεκτά πλαίσια της οικονομίας και η παραλογοτεχνία είναι αυτή που ξεπερνά τα αποδεκτά όρια της λογοτεχνίας.
παρακράτος | παρακρατικός, -ή, -ό |
παραλογοτεχνία | παραφυσικός, -ή, -ό |
παραοικονομία | |
παραπαιδεία | |
παραπολιτική | |
παραφιλολογία | |
παραψυχολογία | |
παρεμπόριο |
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ
•Το παρα- σχηματίζει επίσης λέξεις που δηλώνουν ότι μια ενέργεια οδηγεί σε κάτι εσφαλμένο. Για παράδειγμα, όταν παραπληροφορώ κάποιον ηθελημένα δεν του δίνω τις σωστές πληροφορίες.
παρανόηση | παράφωνος, -η, -ο | παρακούω |
παραπληροφόρηση | παρανοώ | |
παραφωνία | παραπλανώ | |
παρεξήγηση | παραπληροφορώ | |
παρετυμολογία | παρεξηγώ |
4. Αντίθεση, στέρηση
Το παρα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν την αποφυγή ή τη στέρηση μιας ιδιότητας. Μερικές φορές χρησιμοποιείται για το σχηματισμό αντιθέτων. Για παράδειγμα, μία πράξη είναι παράνομη όταν δεν είναι νόμιμη.
παραίτηση | παράνομος, -η, -ο | παραιτούμαι |
παράκαμψη | παράτυπος, -η, -ο | παρακάμπτω |
παρανομία | παρανομώ | |
παρατυπία |
-φορ-
Οι λέξεις που περιέχουν το συστατικό -φορ- αναφέρονται σε κάποιον που φέρνει ή κουβαλάει κάτι.Το συστατικό -φορ- προέρχεται από το ρήμα φέρω. Το συστατικό αυτό εμφανίζεται σε:
Ρήματα
-φορώ [foró]
Για παράδειγμα, όταν δίνουμε τίτλο σε ένα βιβλίο ή ένα έργο, το τιτλοφορούμε.
Ουσιαστικά
-φορέας [foréas]
Για παράδειγμα, ο τραυματιοφορέας μεταφέρει με φορείο τραυματίες ή ασθενείς.
-φόρηση [fórisi]
Για παράδειγμα, η παρασημοφόρηση είναι η ενέργεια και το αποτέλεσμα του παρασημοφορώ.
-φορία [foría]
Για παράδειγμα, η κερδοφορία μιας επιχείρησης είναι να αποδίδει κέρδος, ενώ η εποχή της ανθοφορίας ενός φυτού είναι η εποχή που ανθίζει.
-φορος [foros]
Για παράδειγμα, ανήφορος είναι ο δρόμος που έχει κλίση προς τα πάνω.
-φόρος [fóros]
Για παράδειγμα, ο σημαιοφόρος κρατάει τη σημαία στην παρέλαση, ενώ ο μασκοφόρος φοράει μάσκα στο πρόσωπό του.
✔ Λιγότερα είναι τα θηλυκά ουσιαστικά σε -φόρος.
Επίθετα
-φορικός [forikós], -φορική, -φορικό
Για παράδειγμα, η δορυφορική τηλεόραση εκπέμπει σήμα μέσω δορυφόρου.
-φορος [foros], -φορη, -φορο
Για παράδειγμα, κάτι είναι ανυπόφορο όταν δεν υποφέρεται, ενώ η γη είναι εύφορη όταν δίνει, παράγει πολλούς καρπούς.
Λέξεις με άλλες σημασίες
Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση με το συστατικό -φωρ- που εμφανίζεται στις λέξεις αυτόφωρο και κατάφωρος, το οποίο ανάγεται στην αρχαιοελληνική λέξη φωρ (= κλέφτης).
-φόρος [fóros], -φόρα, -φόρο
Για παράδειγμα, ένα θανατηφόρο τραύμα επιφέρει θάνατο, ενώ τα ηλεκτροφόρα καλώδια μεταφέρουν ηλεκτρικό ρεύμα.
✔ Πολλά από αυτά τα επίθετα χρησιμοποιούνται ως ουσιαστικά (π.χ. ιστιοφόρο, λαχειοφόρος).
✔ Η λέξη ασθενοφόρο είναι ουσιαστικό.
7 of 10
For our guests, Lexiscope has a daily usage limit of 10 words. Sign up for free to take advantage of 30 words per day.
Alternately, you can purchase our mobile version Lexiscope Mobile App for unlimited usage.
Printer-friendly version
PDF version©2005-2010 Neurolingo L.P.
English
Ελληνικά
⇨ Για άλλα αʹ συστατικά που δηλώνουν επίταση βλ. γαϊδουρο-*, θεο-*, καρα-*, κατα-*, ολο-*, παν-*, πεντα-*, περι-*, σκυλο-*, τετρα-*, τρι-*, χιλιο-*.