Λεξισκόπιο: διαφανής

Μάθετε για την ορθογραφία, τη μορφολογία, τον συλλαβισμό και τα συνώνυμα/αντίθετα οποιασδήποτε νεοελληνικής λέξης. Οι λέξεις παραμένουν μάταιοι ήχοι αν δεν μπορούμε να τις κατανοήσουμε.

H νέα ελληνική γλώσσα αποτελείται από ένα υπέροχο κατακλυσμό λέξεων, οι οποίες πηγάζουν στην πλειοψηφία τους από την αρχαία ελληνική. Διαμέσου των αιώνων κάποιες από τις λέξεις άρχισαν να επικαλύπτονται στο νόημα από άλλες και πολλές απέκτησαν πολλαπλές σημασίες.

Το Λεξισκόπιο παρουσιάζει πληροφορίες σχετικά με τον συλλαβισμό, τη μορφολογία (κλίση) και τα συνώνυμα και αντίθετα των λέξεων, αλλά και των πιο γνωστών φράσεων και εκφράσεων στις οποίες μια ελληνική λέξη μπορεί να μετέχει.

Εισαγάγετε τη λέξη που σας ενδιαφέρει κατωτέρω και πατήστε Αναζήτηση.

Το Λεξισκόπιο είναι ένα σύνθετο γλωσσικό εργαλείο, το οποίο παρέχει πληροφορίες για μια νεοελληνική λέξη ή φράση, συνδυάζοντας τη λειτουργικότητα του Συλλαβιστή, του Ορθογράφου, του Λημματοποιητή, του Μορφολογικού Λεξικού και του Θησαυρού Συνωνύμων-Αντιθέτων της Neurolingo.

Συλλαβισμός

δι-α-φα-νής

Μορφολογία

διαφανής επίθ.

Αρσενικό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	ο	διαφανής	οι	διαφανείς
Γενική	του	διαφανούς	των	διαφανών
Αιτιατική	το	διαφανή	τους	διαφανείς
Κλητική		διαφανή & διαφανής		διαφανείς

Θηλυκό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	η	διαφανής	οι	διαφανείς
Γενική	της	διαφανούς	των	διαφανών
Αιτιατική	τη	διαφανή	τις	διαφανείς
Κλητική		διαφανή & διαφανής		διαφανείς

Ουδέτερο

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	το	διαφανές	τα	διαφανή
Γενική	του	διαφανούς	των	διαφανών
Αιτιατική	το	διαφανές	τα	διαφανή
Κλητική		διαφανές		διαφανή

διαφανέστερος επίθ. συγκρ.

Αρσενικό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	ο	διαφανέστερος	οι	διαφανέστεροι
Γενική	του	διαφανέστερου	των	διαφανέστερων
Αιτιατική	το	διαφανέστερο	τους	διαφανέστερους
Κλητική		διαφανέστερε		διαφανέστεροι

Θηλυκό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	η	διαφανέστερη	οι	διαφανέστερες
Γενική	της	διαφανέστερης	των	διαφανέστερων
Αιτιατική	τη	διαφανέστερη	τις	διαφανέστερες
Κλητική		διαφανέστερη		διαφανέστερες

Ουδέτερο

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	το	διαφανέστερο	τα	διαφανέστερα
Γενική	του	διαφανέστερου	των	διαφανέστερων
Αιτιατική	το	διαφανέστερο	τα	διαφανέστερα
Κλητική		διαφανέστερο		διαφανέστερα

διαφανέστατος επίθ. υπερθ.

Αρσενικό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	ο	διαφανέστατος	οι	διαφανέστατοι
Γενική	του	διαφανέστατου	των	διαφανέστατων
Αιτιατική	το	διαφανέστατο	τους	διαφανέστατους
Κλητική		διαφανέστατε		διαφανέστατοι

Θηλυκό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	η	διαφανέστατη	οι	διαφανέστατες
Γενική	της	διαφανέστατης	των	διαφανέστατων
Αιτιατική	τη	διαφανέστατη	τις	διαφανέστατες
Κλητική		διαφανέστατη		διαφανέστατες

Ουδέτερο

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	το	διαφανέστατο	τα	διαφανέστατα
Γενική	του	διαφανέστατου	των	διαφανέστατων
Αιτιατική	το	διαφανέστατο	τα	διαφανέστατα
Κλητική		διαφανέστατο		διαφανέστατα

Συνώνυμα - Αντίθετα

διαφανής επίθ.

Σ: διάφανος₂ Α: αδιαφανής₁
Σ: διαυγής₁ Α: θαμπός₁, θολός₁
Σ: αξιόπιστος₃: διαφανείς διαδικασίες Α: αδιαφανής₂

Προθήματα - Επιθήματα

δια- [δia] ή [δi͜a]

διά- [δiá] ή [δi͜á] όταν ο τόνος ανεβαίνει στο αʹ συστατικό
δι- [δi] πριν από φωνήεν

Προέρχεται από την πρόθεση διά.

1. Διαμέσου

Το δια- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν κίνηση μέσα από κάτι ή από τη μία άκρη ως την άλλη. Για παράδειγμα, η βελόνα διαπερνά ένα ύφασμα όταν το τρυπάει από τη μία όψη και βγαίνει από την άλλη· το τρένο διέρχεται από ένα σταθμό όταν περνάει από αυτόν· στη γεωμετρία, η διαγώνιος είναι η ευθεία που ενώνει δύο γωνίες (κορυφές) ενός τετραγώνου.

διάβαση	διαβατάρικος, -η, -ο (λογοτ.)	διαβαίνω
διαβατήριο	διαγώνιος, -α, -ο	διακτινίζομαι
διαγώνιος	διαπεραστικός, -ή, -ό	διαπερνώ
διάδρομος		διαπλέω
διάμεσος		διατρέχω
διάπλους		διέρχομαι
διώρυγα

2. Διαίρεση ή διάλυση

Το δια- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν ότι κάτι βρίσκεται ανάμεσα σε δύο πράγματα και τα χωρίζει. Για παράδειγμα, όταν διαιρούμε κάτι το χωρίζουμε σε δύο ή περισσότερα τμήματα· το διάζωμα είναι το καθένα από τα τμήματα ενός θεάτρου που χωρίζονται μεταξύ τους με διάδρομο.

διαζύγιο	διαιρώ
διάζωμα	διακόπτω
διαίρεση	διαλύω
διαιρέτης	διαμελίζω
διάκενο	διαμερίζω
διακοπή	διατοιχίζω
διαλύτης
διαλυτικά (γραμμ.)
διατομή (τεχνολ.)

3. Μεταξύ δύο ή περισσότερων

Το δια- σχηματίζει επίθετα που δηλώνουν κάτι που γίνεται ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα όμοια στοιχεία ή σύνολα. Για παράδειγμα, οι διακρατικές σχέσεις αφορούν δύο ή περισσότερα κράτη.

διαβαλκανικός, -ή, -ό, διακοινοτικός, -ή, -ό, διακομματικός, -ή, -ό, διακρατικός, -ή, -ό, διανθρώπινος, -η, -ο, διαπολιτισμικός, -ή, -ό, διαπροσωπικός, -ή, -ό, διασυλλογικός, -ή, -ό, διασυμμαχικός, -ή, -ό, διατραπεζικός, -ή, -ό, διεθνής, -ής, -ές

✔ Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση με το ενδο-* σε αυτή τη χρήση. Για παράδειγμα, μία διακομματική διαμάχη γίνεται ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα κόμματα, ενώ μια ενδοκομματική διαμάχη γίνεται στο εσωτερικό ενός και μόνο κόμματος.

4. Σε μεγάλη έκταση (επιτατικό)

Το δια- σχηματίζει λέξεις (συνήθως ρήματα και τα παράγωγά τους) που δηλώνουν ότι κάτι υπάρχει ή συμβαίνει σε μεγάλη έκταση. Για παράδειγμα, διερευνούμε ένα θέμα όταν το ερευνούμε προσεκτικά και σε βάθος.

διαλεύκανση	διαπρεπής, -ής, -ές	διακατέχω
διαμοίραση	διαφωτιστικός, -ή, -ό	διαλευκαίνω
διαμοίρασμα	διερευνητικός, -ή, -ό	διαμηνύω
διαπλάτυνση	διευκρινιστικός, -ή, -ό	διαμοιράζω
διασαφήνιση		διαπλατύνω
διαστρέβλωση		διαποτίζω
διαφθορά		διαπρέπω
διαφωτισμός		διασαφηνίζω
διερεύνηση		διαστρεβλώνω
διευκρίνιση		διαστρέφω
		διασφαλίζω
		διαφθείρω
		διαφωτίζω
		διερευνώ
		διευκρινίζω

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΣΗΜΑΣΙΕΣ

•Το δια- σχηματίζει λέξεις (συνήθως ρήματα και τα παράγωγά τους) που δηλώνουν κίνηση προς όλες τις κατευθύνσεις, είτε κυριολεκτικά (π.χ. διακινώ, διασκορπίζω) είτε μεταφορικά (π.χ. διαδίδω, διατυμπανίζω).

διαδίδω, διακηρύσσω, διακινώ, διαλαλώ, διαρρέω, διασκορπίζω, διατυμπανίζω, διαφημίζω, διαχέω

•Λέξεις με το δια- δηλώνουν την κάλυψη ενός χρονικού διαστήματος (από την αρχή ως το τέλος). Για παράδειγμα, διανυκτερεύουμε σε ένα μέρος όταν περνάμε εκεί όλη τη νύχτα, ενώ λέμε ότι διαιωνίζουμε μια κατάσταση όταν την αφήνουμε να διαρκεί για απροσδιόριστα μεγάλο διάστημα.

διαιώνιση	διαχρονικός, -ή, -ό	διαιωνίζω
διανυκτέρευση		διανυκτερεύω
διαχρονικότητα		διαχειμάζω
διημέρευση		διημερεύω

▶ Το δια- προφέρεται με συνίζηση [δi͜a] σε λέξεις όπως διαβαίνω, διάβολος, διαλέγω.

Λέξεις με άλλες σημασίες

Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση με λέξεις που σχηματίζονται με το δι-* (από το αριθμητικό δύο) όπως δι-ατομικός.

-φαν-

Οι λέξεις που περιέχουν το συστατικό -φαν- αναφέρονται στον τρόπο με τον οποίο φαίνεται ή εμφανίζεται κάτι.Το συστατικό -φαν- προέρχεται από το αρχαίο ρήμα φαίνω (= φέρνω στο φως). Το συστατικό αυτό εμφανίζεται σε:

Ουσιαστικά

-φάνεια [fánia]

Για παράδειγμα, η σοβαροφάνεια είναι το να φαίνεται κάποιος σοβαρός αλλά να μην είναι.

αληθοφάνεια, αφάνεια, διαφάνεια, επιφάνεια, ηλιοφάνεια, νεκροφάνεια, σοβαροφάνεια, σπουδαιοφάνεια

✔ Η λέξη υπερηφάνεια δεν περιέχει το συστατικό -φάνεια, αλλά συνδέεται με το αρχαίο υπερηφανία (< υπερήφανος).

Επίθετα

-φανής [-fanís], -φανής, -φανές

Για παράδειγμα, αληθοφανής είναι αυτός που φαίνεται αληθινός, ενώ οφθαλμοφανές είναι αυτό που είναι ολοφάνερο.

αδιαφανής, αληθοφανής, αφανής, διαφανής, δικαιοφανής, εμφανής, επιφανής, ευλογοφανής, ημιδιαφανής, καινοφανής, καταφανής, νομιμοφανής, οφθαλμοφανής, πασιφανής, προφανής, πρωτοφανής, σοβαροφανής, σπουδαιοφανής

⇨ Το επίθετο διαφανής έχει παράλληλο τύπο διάφανος (πρβ. και μισο-διάφανος, ημι-διάφανος, α-διάφανος).

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ

• (γλωσς.) Στη γλωσσολογία, δοτικοφανής είναι η λέξη που βρίσκεται σε δοτική πτώση και συνήθως χρησιμοποιείται ως επίρρημα (όπως οι λέξεις φύσει, θέσει κτλ.).

4 Από 10

Για τους επισκέπτες του site μας, το Λεξισκόπιο έχει περιορισμό χρήσης τις 10 λέξεις ανά ημέρα. Εγγραφείτε δωρεάν στο site μας για να αποκτήσετε όριο 30 λέξεων ανά ημέρα.

Εναλλακτικά, μπορείτε να προμηθευτείτε την εφαρμογή του Λεξισκόπιου για Κινητά Λεξισκόπιο Mobile App όπου η χρήση λέξεων είναι απεριόριστη.

Neurolingo Εφαρμογές Γλωσσικής Τεχνολογίας

Είσοδος