Λεξισκόπιο: απρεπής

Μάθετε για την ορθογραφία, τη μορφολογία, τον συλλαβισμό και τα συνώνυμα/αντίθετα οποιασδήποτε νεοελληνικής λέξης. Οι λέξεις παραμένουν μάταιοι ήχοι αν δεν μπορούμε να τις κατανοήσουμε.

H νέα ελληνική γλώσσα αποτελείται από ένα υπέροχο κατακλυσμό λέξεων, οι οποίες πηγάζουν στην πλειοψηφία τους από την αρχαία ελληνική. Διαμέσου των αιώνων κάποιες από τις λέξεις άρχισαν να επικαλύπτονται στο νόημα από άλλες και πολλές απέκτησαν πολλαπλές σημασίες.

Το Λεξισκόπιο παρουσιάζει πληροφορίες σχετικά με τον συλλαβισμό, τη μορφολογία (κλίση) και τα συνώνυμα και αντίθετα των λέξεων, αλλά και των πιο γνωστών φράσεων και εκφράσεων στις οποίες μια ελληνική λέξη μπορεί να μετέχει.

Εισαγάγετε τη λέξη που σας ενδιαφέρει κατωτέρω και πατήστε Αναζήτηση.

Το Λεξισκόπιο είναι ένα σύνθετο γλωσσικό εργαλείο, το οποίο παρέχει πληροφορίες για μια νεοελληνική λέξη ή φράση, συνδυάζοντας τη λειτουργικότητα του Συλλαβιστή, του Ορθογράφου, του Λημματοποιητή, του Μορφολογικού Λεξικού και του Θησαυρού Συνωνύμων-Αντιθέτων της Neurolingo.

Συλλαβισμός

α-πρε-πής

Μορφολογία

απρεπής επίθ.

Αρσενικό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	ο	απρεπής	οι	απρεπείς
Γενική	του	απρεπούς	των	απρεπών
Αιτιατική	τον	απρεπή	τους	απρεπείς
Κλητική		απρεπή & απρεπής		απρεπείς

Θηλυκό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	η	απρεπής	οι	απρεπείς
Γενική	της	απρεπούς	των	απρεπών
Αιτιατική	την	απρεπή	τις	απρεπείς
Κλητική		απρεπή & απρεπής		απρεπείς

Ουδέτερο

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	το	απρεπές	τα	απρεπή
Γενική	του	απρεπούς	των	απρεπών
Αιτιατική	το	απρεπές	τα	απρεπή
Κλητική		απρεπές		απρεπή

απρεπέστερος επίθ. συγκρ.

Αρσενικό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	ο	απρεπέστερος	οι	απρεπέστεροι
Γενική	του	απρεπέστερου	των	απρεπέστερων
Αιτιατική	τον	απρεπέστερο	τους	απρεπέστερους
Κλητική		απρεπέστερε		απρεπέστεροι

Θηλυκό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	η	απρεπέστερη	οι	απρεπέστερες
Γενική	της	απρεπέστερης	των	απρεπέστερων
Αιτιατική	την	απρεπέστερη	τις	απρεπέστερες
Κλητική		απρεπέστερη		απρεπέστερες

Ουδέτερο

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	το	απρεπέστερο	τα	απρεπέστερα
Γενική	του	απρεπέστερου	των	απρεπέστερων
Αιτιατική	το	απρεπέστερο	τα	απρεπέστερα
Κλητική		απρεπέστερο		απρεπέστερα

απρεπέστατος επίθ. υπερθ.

Αρσενικό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	ο	απρεπέστατος	οι	απρεπέστατοι
Γενική	του	απρεπέστατου	των	απρεπέστατων
Αιτιατική	τον	απρεπέστατο	τους	απρεπέστατους
Κλητική		απρεπέστατε		απρεπέστατοι

Θηλυκό

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	η	απρεπέστατη	οι	απρεπέστατες
Γενική	της	απρεπέστατης	των	απρεπέστατων
Αιτιατική	την	απρεπέστατη	τις	απρεπέστατες
Κλητική		απρεπέστατη		απρεπέστατες

Ουδέτερο

	Ενικός		Πληθυντικός
Ονομαστική	το	απρεπέστατο	τα	απρεπέστατα
Γενική	του	απρεπέστατου	των	απρεπέστατων
Αιτιατική	το	απρεπέστατο	τα	απρεπέστατα
Κλητική		απρεπέστατο		απρεπέστατα

Συνώνυμα - Αντίθετα

απρεπής επίθ.

Σ: αγενής₁, ανάγωγος, άκοσμος λόγ.: απρεπής συμπεριφορά Α: ευπρεπής₁

Προθήματα - Επιθήματα

α- [a] (γνωστό και ως α στερητικό)

ά- [á] όταν ο τόνος ανεβαίνει στο αʹ συστατικό
αν- [an] και άν- [án] πριν από φωνήεν
αρ- [ar] και άρ- [ár] πριν από /ρ/
ανα- [ana] και ανά- [aná] μερικές φορές πριν από σύμφωνο
ανε- [ane] και ανέ- [ané] σπάνια
ανη- [ani] και ανή- [aní] σπάνια

Προέρχεται από το αρχαίο στερητικό πρόθημα α-.

1. Αντίθεση

Το α- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν το αντίθετο από αυτό που δηλώνει το βʹ συστατικό. Για παράδειγμα, κάτι άνοστο δεν είναι νόστιμο.

αβεβαιότητα	αβάσιμος, -η, -ο	αδιαθετώ
αδιαθεσία	αβέβαιος, -η, -ο	αδικώ
αδιαφάνεια	άγονος, -η, -ο	αδυνατώ
αδιαφορία	άγραφος, -η, -ο	αθετώ
αδικία	αδιάθετος, -η, -ο	ανησυχώ
αμάθεια	αδιάκοπος, -η, -ο	απειθώ
αναλφαβητισμός	αδιαφανής, -ής, -ές	απιστώ
ανησυχία	αδιάφορος, -η, -ο	αρρωσταίνω
ανοσία	άδικος, -η, -ο	ασεβώ
απάθεια	αδύνατος, -η, -ο	ασθενώ
απιστία	άθραυστος, -η, -ο	αστοχώ
αρρώστια	αμαθής, -ής, -ές	ατροφώ
ασέβεια	άμαχος, -η, -ο	ατυχώ
ασθένεια	αναλφάβητος, -η, -ο
αστοχία	ανάξιος, -α, -ο
ατροφία	ανεπίσημος, -η, -ο
ατυχία	ανήσυχος, -η, -ο
	άνοστος, -η, -ο
	απαθής, -ής, -ές
	άπιστος, -η, -ο
	άρρωστος, -η, -ο
	ασεβής, -ής, -ές
	ασθενής, -ής, -ές
	άστοχος, -η, -ο
	άτυχος, -η, -ο

✔ Το α- συνδυάζεται συχνά με ρηματικά επίθετα (π.χ. ψητός, βραστός, γνωστός) για να σχηματίσει το αντίθετό τους (π.χ. ά-ψητος, ά-βραστος, ά-γνωστος).

αβαθμολόγητος, -η, -ο, αβοήθητος, -η, -ο, άβραστος, -η, -ο, άγνωστος, -η, -ο, αδιαμέτρητος, -η, -ο, αδιαπαιδαγώγητος, -η, -ο, αδιευθέτητος, -η, -ο, αδικαιολόγητος, -η, -ο, ακίνητος, -η, -ο, αμετακίνητος, -η, -ο, αμέτρητος, -η, -ο, αξύριστος, -η, -ο, απλήρωτος, -η, -ο, άπλυτος, -η, -ο, άψητος, -η, -ο

✔ Επίθετα με αʹ συστατικό α- εμφανίζονται σε φράσεις με ομόρριζο ουσιαστικό οι οποίες δηλώνουν ότι αυτό που εκφράζει το ουσιαστικό δεν ισχύει στην πραγματικότητα.

βίος αβίωτος, γάμος άγαμος, δώρο άδωρο

⇨ Για λέξεις που δηλώνουν αντίθεση βλ. και ξε-*.

2. Έλλειψη, στέρηση

Ορισμένες λέξεις με το α- δηλώνουν ότι μια ιδιότητα δεν υπάρχει καθόλου ή ότι μια κατάσταση δεν ισχύει. Για παράδειγμα, κάποιος είναι ανίκανος όταν δε διαθέτει ικανότητες σε συγκεκριμένο τομέα, ενώ η αναρχία είναι η έλλειψη τάξης.

αδυναμία	αδύναμος, -η, -ο
αναβροχιά	ανάλατος, -η, -ο
ανανδρία	άνανδρος, -η, -ο
αναρχία	άναρχος, -η, -ο
ανασφάλεια	ανασφαλής, -ής, -ές
ανεντιμότητα	ανέντιμος, -η, -ο
ανεργία	άνεργος, -η, -ο
ανευθυνότητα	ανεύθυνος, -η, -ο
ανικανότητα	ανίκανος, -η, -ο
αχαριστία	άνυδρος, -η, -ο
	απένταρος, -η, -ο
	άπορος, -η, -ο
	άτοκος, -η, -ο
	αχάριστος, -η, -ο

✔ Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση ανάμεσα στο άνεργος (= αυτός που παρά τη θέλησή του δεν εργάζεται) και άεργος (= αυτός που δεν εργάζεται από επιλογή). Και τα δύο σχηματίζονται με το στερητικό α-.

▶ Σπανιότερα, το στερητικό α- απαντά και ως ανε- (π.χ. ανε-πρόκοπος) ή ανη- (π.χ. ανή-μπορος) όταν το βʹ συστατικό αρχίζει με σύμφωνο, αναλογικά προς λέξεις που αρχίζουν με /ε/ και /η/ αντίστοιχα.

Λέξεις με άλλες σημασίες

Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση με το αʹ συστατικό ανα-* σε λέξεις όπως ανα-δρομικός, ανα-δύομαι, ανα-ζητώ.

-πρεπ-

Οι λέξεις που περιέχουν το συστατικό -πρεπ- δηλώνουν ότι κάτι ταιριάζει ή μοιάζει ως προς κάποια χαρακτηριστικά του με κάτι άλλο.Το συστατικό -πρεπ- προέρχεται από το ρήμα πρέπω (= ταιριάζω). Το συστατικό αυτό εμφανίζεται σε:

Ουσιαστικά

-πρέπεια [prépia]

Για παράδειγμα, η θηλυπρέπεια είναι η ιδιότητα ενός άνδρα να μοιάζει με γυναίκα στην εμφάνιση ή στη συμπεριφορά· η ευπρέπεια είναι η κοινωνικά ορθή και αποδεκτή εμφάνιση και συμπεριφορά.

ανδροπρέπεια, αξιοπρέπεια, απρέπεια, αρχαιοπρέπεια, δουλοπρέπεια, ελληνοπρέπεια, ευπρέπεια, θηλυπρέπεια, μεγαλοπρέπεια, μικροπρέπεια, σεμνοπρέπεια

Επίθετα

-πρεπής [prepís], -πρεπής, -πρεπές

Για παράδειγμα, ανδροπρεπής είναι η στάση που θεωρείται ότι ταιριάζει σε άνδρα· κάτι είναι μεγαλοπρεπές όταν διακρίνεται για το μέγεθος και τη λαμπρότητά του.

ανδροπρεπής, αξιοπρεπής, απρεπής, αρχαιοπρεπής, βασιλοπρεπής, δουλοπρεπής, ελληνοπρεπής, ευπρεπής, θηλυπρεπής, μεγαλοπρεπής, μικροπρεπής, σεμνοπρεπής

4 Από 10

Για τους επισκέπτες του site μας, το Λεξισκόπιο έχει περιορισμό χρήσης τις 10 λέξεις ανά ημέρα. Εγγραφείτε δωρεάν στο site μας για να αποκτήσετε όριο 30 λέξεων ανά ημέρα.

Εναλλακτικά, μπορείτε να προμηθευτείτε την εφαρμογή του Λεξισκόπιου για Κινητά Λεξισκόπιο Mobile App όπου η χρήση λέξεων είναι απεριόριστη.

Neurolingo Εφαρμογές Γλωσσικής Τεχνολογίας

Είσοδος